Tι είναι το σπλαχνικό λίπος και τι κινδύνους κρύβει;

Το σπλαχνικό λίπος, ή κοιλιακό λίπος, είναι ένα είδος του λίπους του σώματος που υπάρχει στην κοιλιακή χώρα.Ο καθένας μας έχει λίγο σπλαχνικό λίπος, ειδικά εκείνοι που κάνουν καθιστική ζωή. Όσο μεγαλύτερη η περίμετρος της μέσης τόσο περισσότερα και τα προβλήματα για την υγεία. Το σπλαχνικό λίπος περιβάλλει τα εσωτερικά όργανα συνδέεται με μια σειρά από προβλήματα υγείας όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, τα οποία μάλιστα επιδεινώνονται αν η περίμετρος μέσης ξεπερνά τα 89 εκατοστά στις γυναίκες και τα 102 στους άντρες.  Το λίγο ή πολύ λίπος που έχει αποθηκευθεί στην κοιλιά σου είναι το πιο πεισματάρικο που υπάρχει σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματός σου. Και παλεύοντας στο γυμναστήριο να το ρίξεις, πιο σίγουρο είναι ότι θα χτίσεις μυς παντού, αλλά το λίπος στην κοιλιά μπορεί να παραμένει. 

Ένα διαφορετικό είδος λίπους -το υποδόριο λίπος- που συσσωρεύεται κάτω από το δέρμα, έχει λιγότερο αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία και είναι πιο εύκολο να χαθεί από το σπλαχνικό λίπος.

Αιτίες ανάπτυξης

Οι άνθρωποι αποκτούν κοιλιακό λίπος για διάφορους λόγους. Ο αντρικός οργανισμός έχει την γονιδιακή τάση να αποθηκεύει πολύ εύκολα λίπος στην περιοχή της κοιλιάς, σε αντιδιαστολή με τις γυναίκες, οι οποίες το μαζεύουν στους γοφούς και τους μηρούς. Και στις δυο περιπτώσεις, το λίπος αυτό δεν καίγεται ούτε εύκολα, ούτε γρήγορα, κυρίως, εξαιτίας της καθιστικής εργασίας και ζωής που έχει συνηθίσει να βιώνει ο άνθρωπος, από τη δεκαετία του ’50 και μετά. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός, πως ακόμη και αθλούμενοι ή αδύνατοι, ακόμη και πολύ ψηλοί άντρες και γυναίκες αποκτούν εμφανή κοιλιά λίγο πριν ή λίγο μετά τα 30, καθώς κάθε θερμίδα που καταναλώνουν από τις τροφές βρίσκει πρόσφορο καταφύγιο στην κοιλιακή περιοχή -η οποία, συνήθως, είναι και η πιο αγύμναστη σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα.

 Όπως αναφέρει η ειδικός, το σύνδρομο της παχιάς και πλαδαρής κοιλιάς  οφείλεται και σε μερικές συνήθειες που αφορούν, κυρίως, τους πιο καλοπερασάκηδες από μας: περισσότερο αλκοόλ από το κανονικό, βαρεμάρα για άσκηση πριν ή μετά τη δουλειά, πρόχειρα φαγητά, παχυντικά φαγητά, γλυκά, ζάχαρη.

 Άλλες αιτίες είναι οι παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως το να μην κοιμάσαι αρκετά,που μπορούν επίσης να αυξήσουν τις πιθανότητες να αναπτύξεις αυτό το είδος του λίπους. Μερικές μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που βιώνουν συνήθως διακρίσεις ή παρενοχλήσεις είναι επιρρεπείς να αναπτύξουν αυτό το λίπος.

Ορισμένες από τις αιτίες είναι εκτός του ελέγχου των ανθρώπων. Για παράδειγμα, η γήρανση είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την απόκτηση αυτού του είδους λίπους, καθώς οι άνθρωποι έχουν την τάση να χάνουν μυϊκή μάζα, καθώς γερνούν. Η γήρανση αλλάζει επίσης τον τρόπο που το σώμα καίει θερμίδες, πράγμα που καθιστά ευκολότερο να αποκτηθεί το κοιλιακό λίπος. Οι ορμονικές αλλαγές διαδραματίζουν επίσης έναν μεγάλο ρόλο, ιδίως σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες.

Μερικοί άνθρωποι είναι επίσης γενετικά προδιατεθειμένοι στο να αποκτούν τέτοιου είδους λίπος, ακόμα και αν δεν έχουν πολύ υποδόριο λίπος. Στην πραγματικότητα, ένα άτομο μπορεί να έχει ένα υγιές βάρος, αλλά να εξακολουθεί να έχει πολύ λίπος γύρω από τα εσωτερικά του όργανα.

Επιδράσεις στην υγεία

Το σπλαχνικό λίπος συνδέεται με μια σειρά από αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης αρτηριακής πίεσης, της άνοιας, της καρδιαγγειακής νόσου, των ορμονικών ανισορροπιών και της αντίστασης στην ινσουλίνη, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη τύπου 2. Οι συγκεντρώσεις του λίπους στην πραγματικότητα δρουν με παρόμοιο τρόπο σε ένα όργανο και εκκρίνουν ουσίες που επηρεάζουν τα γύρω όργανα. Πιστεύεται ότι το κοιλιακό λίπος μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο, επειδή είναι κοντά στην κύρια φλέβα που μεταφέρει το αίμα στο ήπαρ γύρω από τα έντερα. Μερικές από τις ουσίες που εκκρίνονται από το λίπος, ιδιαίτερα τα χαλαρά λιποκύτταρα, μπορούν να εισχωρήσουν στο ήπαρ και στη συνέχεια να επηρεάσουν τα επίπεδα του λίπους και της χοληστερόλης στο αίμα. Το κοιλιακό λίπος συνδέεται επίσης στενά με αυξημένη «κακή» χοληστερόλη (LDL) και μειωμένα επίπεδα «καλής» χοληστερόλης (HDL), όπως επίσης με τον καρκίνο του μαστού, τον καρκίνο του ενδομητρίου και του παχέος εντέρου.

Χάνοντας το σπλαχνικό λίπος

 Το πιο δύσκολο κομμάτι στην προσπάθειά  να απαλλαγείς από το κοιλιακό λίπος, είναι οι συνήθεις που πρέπει να αλλάξεις στη διατροφή και τον τρόπο ζωής σου, όσο ο χρόνος που πρέπει να αφιερώσεις για να το πετύχεις. Ακόμη και αν μειώσεις το ορατό, υποδόριο λίπος -αυτό που δείχνει την κοιλιά σου φουσκωμένη και πλαδαρή- μέσα σε λίγους μήνες με δίαιτα και γυμναστική, το σπλαχνικό λίπος είναι πολύ πιο επίμονο, μιας και καλύπτει ζωτικά όργανα, όπως το συκώτι και το πάγκρεας.

Με το συνδυασμό της αερόβιας άσκησης και τις αλλαγές στη διατροφή μπορείς να μειώσεις τις συγκεντρώσεις του σπλαχνικού σου λίπους . Οι ερευνητές συνιστούν τουλάχιστον 30 λεπτά αεροβικής άσκησης, όπως το ζωηρό περπάτημα ή τζόκινγκ τουλάχιστον τέσσερις φορές την εβδομάδα. Ασκήσεις στομάχου, όπως τα sit-ups, χτίζουν μύες στην περιοχή, αλλά δεν μειώνουν αυτό το είδος του λίπους. Επιπλέον, οι ασκήσεις αντίστασης, όπως με τη χρήση μηχανημάτων άσκησης, μπορούν να βοηθήσουν με το υποδόριο λίπος, αλλά όχι με το κοιλιακό λίπος. Το να κάνεις οποιοδήποτε είδος αερόβιας άσκησης μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στο σπλαχνικό λίπος, που μπορεί να διαρκέσει μέχρι και ένα έτος μετά την οποιαδήποτε απώλεια βάρους.

Όσον αφορά τη διατροφή, ένα πλάνο γευμάτων που είναι πλούσιο σε φρούτα και λαχανικά, τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως δημητριακά ολικής αλέσεως και άπαχο κρέας μπορεί να βοηθήσει με την απώλεια σπλαχνικού λίπους. Είναι επίσης καλύτερο να αποφεύγετε τα αναψυκτικά και τα προϊόντα που είναι βαριά σε κορεσμένα λίπη, όπως το βούτυρο ή τα λιπαρά τυριά, καθώς και τη χρήση φυσικών μαγειρικών ελαίων που είναι πλούσια σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λίπη. Οι μικρές μερίδες είναι επίσης κάτι το σημαντικό. Καθώς οι διατροφικές απαιτήσεις του καθενός ποικίλλουν, είναι καλό να συμβουλευτείτε ένα γιατρό για το κοιλιακό λίπος.

Αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί επίσης να βοηθήσουν. Καθώς το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένο σπλαχνικό λίπος, είναι καλύτερο να μετριάσεις ή να κόψεις αυτές τις συνήθειες. Επίσης, το να κοιμάσαι αρκετά είναι σημαντικό για να χάσεις κιλά. Μερικές μελέτες δείχνουν ότι ο διαλογισμός μπορεί να βοηθήσει με αυτό το είδος της απώλειας βάρους, δεδομένου ότι μπορεί να μειώσει τα επίπεδα του άγχους ενός ατόμου.